Καφηρέας

Ακρωτήριο στη νοτιοανατολική ακτή της Εύβοιας, γνωστό και ως Κάβο Ντόρο. Ψηλό και απόκρημνο, αποτελεί απόληξη μιας χερσονησώδους προβολής του όρους Όχη. Η ονομασία Κάβο Ντόρο (χρυσό ακρωτήριο) είναι ιταλική. Προέρχεται, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι, από τη χρυσοπόρφυρη θέα που παρουσιάζει το ακρωτήριο κατά την ανατολή του Ήλιου ή, σύμφωνα με άλλους, από τα χρυσά νομίσματα και τα διάφορα πολύτιμα αντικείμενα από βυθισμένα πλοία, που υπάρχουν στον βυθό, κοντά στα παράλιά του. Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, ναυάγησαν εκεί τα ελληνικά πλοία που επέστρεφαν από την Τροία. Στην ίδια περιοχή καταποντίστηκε από σφοδρό νοτιοανατολικό άνεμο η ναυτική δύναμη που είχε στείλει ο Ξέρξης στην Εύβοια μετά τη ναυμαχία στο Αρτεμίσιο, με σκοπό να αποκλείσει τον ελληνικό στόλο μέσα στον Ευβοϊκό κόλπο. Οι Βυζαντινοί αποκαλούσαν τον Κ. ξυλοφάγο, εξαιτίας των συχνών ναυαγίων που συνέβαιναν στη θάλασσά του. Κατά τους νεότερους χρόνους, κοντά στο ακρωτήριο αυτό, ο Λάμπρος Κατσώνης –επικεφαλής επτά πλοίων– υποχρεώθηκε να ναυμαχήσει με τον πολυαριθμότερο τουρκικό στόλο, με αποτέλεσμα να υποστεί πανωλεθρία. στενό του Κ. Το στενό μεταξύ των νησιών Άνδρου και Εύβοιας, του οποίου το ελάχιστο πλάτος είναι περίπου 6 μίλια. Εξαιτίας των κακών καιρικών συνθηκών που επικρατούν σε αυτό, θεωρείται ως μία από τις πιο επικίνδυνες περιοχές της Μεσογείου, ειδικά για τη μικρή ναυσιπλοΐα. ναυμαχία του Κ. Μία από τις σπουδαιότερες ναυμαχίες της Επανάστασης του 1821. Διεξήχθη στις 20 Μαΐου 1825 στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ της Εύβοιας, της Άνδρου, της Κέας και της Αττικής. Τον ελληνικό στόλο, με επικεφαλής τον αντιναύαρχο Γ. Σαχτούρη και τους υποναυάρχους Γ. Ανδρούτσο και Ν. Αποστόλη, αποτελούσαν 10 σπετσιώτικα, 10 υδραίικα και λίγα ψαριανά πλοία. Ο τουρκικός στόλος, με διοικητή τον Καπουδάν πασά Χοσρέφ, αριθμούσε 50 πολεμικά και 40 φορτηγά πλοία και κατευθυνόταν από τα Δαρδανέλια στην Πελοπόννησο. Οι Έλληνες που παρακολουθούσαν τις κινήσεις του εχθρικού στόλου έκριναν πως η θαλάσσια περιοχή του Κ. ήταν η καταλληλότερη για τη ναυμαχία και κατόρθωσαν να τον παρασύρουν εκεί. Στις 20 Μαΐου οι καιρικές συνθήκες ήταν ευνοϊκές για τον ελληνικό στόλο που επιτέθηκε και γρήγορα κατόρθωσε να διασπάσει την εχθρική παράταξη. Αμέσως μετά, τα πυρπολικά του Γ. Ματρόζου και του Λ. Μουσού κόλλησαν στη δίκροτη φρεγάδα των 66 κανονιών –στην οποία βρισκόταν και το ταμείο του στόλου– και την ανατίναξαν. Το γεγονός αυτό προκάλεσε σύγχυση στην αριστερή πτέρυγα των Τούρκων και μεγάλο ενθουσιασμό στα ελληνικά πληρώματα. Λίγο αργότερα, όταν ο πυρπολητής Μ. Μπούτης ανατίναξε μια κορβέτα των 36 κανονιών, ο εχθρικός στόλος διασκορπίστηκε. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν 1.100 νεκροί και πολλά φορτηγά, που έπεσαν στα χέρια των Ελλήνων. Είκοσι τουρκικά μπρίκια και γολέτες κατέφυγαν στον κόλπο της Ερέτριας και μια κορβέτα, που καταδιωκόταν από τους Έλληνες, πυρπολήθηκε από τους άντρες της στη Σύρα. Ο Χοσρέφ, με όσες δυνάμεις του απέμειναν, ζήτησε καταφύγιο στη Σούδα της Κρήτης. Η ελληνική αυτή νίκη, που ήταν αποτέλεσμα της στρατηγικής ευφυΐας του Σαχτούρη και της απαράμιλλης δεξιοτεχνίας και τόλμης των Ελλήνων πυρπολητών, εδραίωσε την ελληνική υπεροχή στη θάλασσα.